Բազմերանգ Իժանման Սահնօձ / Разноцветный Полоз / Spotted Whip Snake
Hemorrhois ravergieri
Արագ որոշում / Быстрое определение / Quick ID 4
Մարմնի կազմվածքը
ոչ հաստ, ոչ ել բարակ: Գլուխը խոշոր է, պարանոցից ակնհայտ լայն, ծածկված է խոշոր վահանիկներով: Աջքի բիբը կլոր է: Պոչը բարակ է, ու կազմում է մարմնի երկարության 18-20%:
Մարմինը բարեկազմ է
Թեփուկավորումը
Մեջքի թեփուկները անփայլ են ու օժտված են մեղմ կատարներով: Մարմնի միջին հատվածում թեփուկները ձևավորում են 21 երկայնակի շարքեր:
Գունավորումն ու նախշը
Մեջքի մակերեսը մոխրագույն է ու կրում է ցայտուն շղթայանման կամ զիգզագանման նախշ, որը կազմված է սպիտակավուն եզրագիծ ունեցող, մուգ շագանակագույն խալերից: Մարմնի կողմնային մակերեսի երկայնքով ձգվում է ակնյատ մուգ շագանակագույն խալերի մեկական շարք: Մուգ ճյուղավորված նախշ տարածված է նաև աջքի արջևի թեփուկներից դեպի շրթունքային թեփուկներն, ինչպես նաև դեպի գլխի քունքային հատվածն ու բերանի անկյունները: Պոչի վրա նախշը վերածվում է ակնհայտ երկայնակի զոլերի: Որովայնային մակերեսն ունի բաց վարդագույն, կամ դեղնավուն ֆոն, և մուգ խալեր կրող սպիտակավուն եզրեր:
Բնատեղամասերն ու տարածվածությունը
Բազմերանգ Իժանման Սահնօձը – լեռնային տեսակ է: Այն հայտնի է Հայաստանի բոլոր մարզերից, որտեղ հադիպում է հիմնականում ծովի մակերեսից 1280-2500 m բարձրության վրա, լեռնային տափաստանի ու լեռնային անտառուտների ժայռոտ ու քարքարոտ հատվածներում: Երբեմն հանդիպում է խոշոր այգիներում, բնակավայրերի շրջակայքում, շինությունների ու պատերի ճեղքերում :
Նման տեսակները
Իր մոտիկ բարեկամ Կապարագույն Իժանման Սահնօձից, Բազմերանգ իժանման Սահնօձը տարբերվում է հասուն առանձնյակների ավելի վառ գունավորմամբ ու մարմնի միջին հատվածում թեփուկների երկայնակի շարքերի ցածր քանակով: Սակայն Կապարագույն Իժանման Սահնօձի որոշ եռիտասարդ առանձնյակները կարող են ունենալ շատ վառ գունավորում: Բազմերանգ Իժանման Սահնօձին հնարավոր է շփոթել Անդրկովկասյան ու Ուրարտյան Մագլցող Սահնօձերի, Կովկասյան Կատվաօձի, ինչպես նաև թունավոր Հայկական Լեռնային իժի, ու Հայկական Լեռնա-Տափաստանային Վահանագլուխ Իժի Հետ:
Բազմերանգ իժանման սահնօձն ունի բերանի խորքում, վերին ծնոտի վրա տեղադրված խոշոր ատամներ, որոնք զուրկ են ակոսից: Սակայն այս տեսակի թուքը կարող է մարդու մոտ առաջացնել ցավոտ այտուց:
Body Shape:
Body is elegant (neither thick, nor thin). The head is large and broad and well distinguished from the neck. It is covered with large symmetrical shields (not small scales). The tail is long (18-20% of the total length) and thin.
Scales:
Body scales are slightly keeled, with no shine, and form 21 rows at mid-body.
Pattern:
Dorsal pattern is bold, composed of prominent dark-brown chain or zig-zag and lateral blotches bordered by light scales. There is a prominent pattern on the sides of the head, branching from pre-ocular down to labials and back towards temporal scales, posterior upped labials, and scales of the neck. On the tail both the zigzag and blotches form prominent striped pattern. Belly is very light pinkish white, or yellowish white, with dark and dots along shield margins.
Habitat and distribution:
Mountainous species inhabiting rocky sites in mountain steps and mountain woodlands between 1280-2500 m a.s.l. Can be found in large parks in villages and cities, where can be seen in cracks of the walls, and old buildings.
Similar Species:
Can be confused with following colubrids: a closely related Asian Racer (Hemorrhois nummifer), and far less related Transcaucasian Ratsnake (Zamenis hohenackeri), Urartian ratsnake (Elaphe sauromates), Cat Snake (Telescopus fallax) as well as venomous viperids: Armenian Viper (Montivipera raddei), Armenian Meadow-Steppe Viper (Vipera eriwanensis), possibly but not very likely with Blunt-Nosed Viper (Macrovipera lebetina).
Notes: Considered harmless, but saliva may cause inflammation and painful swelling in humans.
Summary 5
Hemorrhois ravergieri, commonly called the spotted whip snake is a species of snake found in Western Asia, Central Asia and South-Central Asia. It is up to 95 cm long (Snout-vent length) beautiful and fast snake from the Colubridae family. Spotted Whip snakes have an elegant, but not body covered with slightly keeled scales which lack any shine. Dorsal scales form 19 longitudinal rows at mid-body. The head of Spotted Whip-snake is pretty broad and well separated from the neck. When irritated a these snakes flatten their head, take a defensive posture, loudly hiss and demonstrate their presence the way many viperids do. As in all colubrids facial portion of the head is covered with large scutes, and is covered by complex pattern composed of small dark spots. There is a beautiful dark pattern branching in front, below and behind the eye. Pattern and coloration of these snakes often resemble pattern and coloration of venomous viperid species they co-occur with. The pattern is composed of more of less dark brown, blotches surrounded by light, often white boundary line. Blotches form a prominent chain or zigzag pattern, which turns into an elegant stripe on the tail. Smaller lateral blotches demonstrate similar tendency. Spotted Whip-Snakes posses enlarged teeth on the distal end of the upper jaw. Those teeth do not have any pronounced groves, but the saliva of Spotted Whip-Snake can occasionally cause painful local swelling in humans.
Օգտագործված Գրականությունը / Использованная Литература / References 5
Агасян, А.Л. 1996. Фауна Змей Армении и Нахичеванского Региона. Дисс. Канд. Био. Наук. Институт Зоологии, НАН РА 286 с.
Arakelyan, M.S, Danielyan, F.D., Corti, C., Sindaco, R., Leviton, A. Herpetofauna of Armenia and Nagorno-Karabakh. SSAR. 2011. 154 pp.
Даревский И.С. 1957. Фауна Пресмыкаюшихся Армении и ее зоогеографический Анализ. Дисс. Канд. Биол. Наук. Зоол. Инст. АН Арм. ССР. 450 с.
Հայաստանի Բնաշխարհ, Ընտանեկան Հանրագիտարան Մատենաշար: Խմբագիրներ: Ռ.Մ. Մարտիրոսյան, Հ.Մ. Այվազյան, Մ.Ս. Ադամյան, Գ.Վ. Ալեքսանյան, Վ.Ս. Աստվածատրյան, Վ.Բ. Բարխուդարյան, Ա.Մ. Բարսեղյան, Է.Ս. Գաբրիելյան, Ա.Ա. Գալոյան, Վ.Պ. Հակոբյան, Լ.Վ. Հարությունյան, Խ.Ե. Նազարյան, Ռ.Տ. Ջրբաշյան, Ֆ.Ս.Սարգսյան, Լ.Վ. Վալեսյան, Լ.Լ. Օսիպյան, Պ.Գ. Ալոյան, Ֆ.Մ. Աղամալյան, Ս.Ս. Արմաղանյան, Ս.Ա. Բալոյան, Ն.Ց. Գաբրիելյան, Տ.Լ. Թադևոսյան, Հ.Մ. Խաչատրյան, Ա.Վ. Խոյեցյան, Ռ.Ս. Մկրտչյան, Բ.Պ. Մնացականյան, Է.Գ. Յավրույան, Ս.Գ. Նանագուլյան, Վ.Խ. Պողոսյան. Հայկական Հանրագիտարան Հրատարակչություն, Երևան, 2006. 692 էջ:
Եղիազարյան Է.Մ., Եղիազարյան, Ս.Ս., Դանիելյան, Ֆ.Դ. 2005 Սողուններ. Երևանի Պետական Մալասարանի Հրատարակչութույն, 143 էջ:
Հոմանիշներ/Синонимы и Альтернативные наименования/Synonyms 5
Բազմերանգ Սահնօձ, Բազմագույն Սահնօձ, Բազմերանգ Սահուկ, Բազմագույն Սահուկ, Ռավերգիերի Սահնօձ, Բազմերանգ Իժանման Սահնօձ, Բազմերանգ Իժանման Սահուկ, Բազմագույն Իժանման Սահուկ․
Fuentes y créditos
- (c) Roberto Sindaco, algunos derechos reservados (CC BY-NC-SA), subido por Roberto Sindaco
- (c) Tigran Tadevosyan, algunos derechos reservados (CC BY), subido por Tigran Tadevosyan
- (c) Tigran Tadevosyan, todos los derechos reservados, subido por Tigran Tadevosyan
- Adaptado por Tigran Tadevosyan del trabajo de (c) Wikipedia, algunos derechos reservados (CC BY-SA), http://en.wikipedia.org/wiki/Hemorrhois_ravergieri
- (c) Tigran Tadevosyan, algunos derechos reservados (CC BY-SA)
