Սովորական Պղնձօձ / Обыкновенная Медянка / Smooth Snake
Coronella austriaca
Ընդհանուր Բնութագիրը / Общая Характеристика / Summary 3
AM: Հյուսիսային Միջերկական տարածաշրջանում, Եվրապայում ու Արևմտյան Ասիայում լայն տարածված, միջին չափսի՝ 1 մետրը չգերազանցնող, անվտանգ օձ է: Բնորոշվում է հարթ թեփուկներով, մոխրագուն, գորշ, կարմրավուն կամ սև, 4-6 երկայնակի շարք կազմող մանր մոըգ խալերով ծածկված մեջքով, մուգ գույնի որովայնային մակերեսով ու քթանցքից մինչև պարանոց անցնող մուգ զոլի առկայությամբ: Բնակեցնում է համեմատաբար խոնավ, չափավոր կլիմայով տարածքներ: Վարում է թաքնված ապրելակերպ: Սնվում է մանր սողուններով ու կրծոցներով: Ձվակենդանածին է: Զուգավորումը տեղի է ունենում վաղ գարնանը: Օգոստոսի վերջից սեպտեմբերի կեսերը էգը ածում է 8-12 թափանցիկ, արտաքին թաղանթից զուրկ ձու: Ձագերը ծնվում են ձվադրման պահին, կամ դրանդից անմիջապես հետո:
RU: Небольшая безвредная змея длиной меньше 1 м. Отличается гладкими чешуйками, сероватой, бурой, красноваой или черной спиной с узором состояшим из мелких темых пятен образующих 4-6 продольных рядов. От носдри до шеи тянется тонкая темная черта. Распространена в Суб-Средиземноморском регионе, Европе и в Северо-Западной Азии. Населяет районы с относительно влажным умеренным климатом. Ведет скрытный образ жизни. Питается мелкими пресмыкающимися, и грызунами. Яйцеживородяща. Спаривание происходит весной, после зимовки. В конце Августа – середне Сентября самка откладывает 8-12 прoзрачных, лишенных наружной оболочки яиц. Змееныши вылупляются в процессе откладывания и непосредственно после.
EN: Small to medium sized harmless snake with the body length not exceeding 1 m. Smooth snake is characterized by smooth scales, grey, brown, reddish or black back with pattern composed from small dark blotches forming 4-6 longitudinal rows. Ventral surface is dark. The geographic range covers broad area including Sub-Mediterranean region, Europe and Western Asia. Smooth Snake is known from areas with moderate, relatively humid climate. It is a secretive snake, and being encountered not often. The diet of Smooth Snake consists of small reptiles, rodents, and rarely birds. Ovo-viviparous snake. Mating takes place at spring after hibernation. At the end of August – mid September gravid females deposit 8-12 transparent eggs missing shell. Neonates hatch during or immediately after egg deposition.
Տարբերակումը / Oпределение / Identification 4
Մարմնակազմությունը / Телосложение / Body Shape
AM: Պղնձօձի մարմինը ամրակազմ է բայց ոչ հաստ: Ընդանուր երկարությունը 16 – 80 սմ: Պոչը համեմատաբար կարճ է ու գրավում է ընդհանուր երկայնքի 13.8-20 %: Որովայնային մակերեսը օժտված է կողմնային կատարներով:
RU: Телосложение плотное, но элегантное. Общая длина 16-80 см. Хвост относительно короткий. Его длина составлает 13-20% общей длины. Брюшная поверхность снабжена продольными гребнями.
EN: Body is relatively thick but elegant. Total length ranges between 16-80 cm. Tail is relatively short and accupies 13-20% of the total length. Ventral surface carries lateral longitudinal ridges.
Գույնավորումն ու Նախշը / Окраска и Узор / Coloration and Pattern
АМ: Գունավորումը՝ Հայտնի են պղնձօձի գորշավուն, մոխրագույն, վարդագույն, պղնձագույն ու բացարձակապես սև առանձնյակներ:
Գլխի կողմնային մակերեսը կրում է քթանցքից մինչև պարանոց ձգվով ու աջքի ստորին կեսով անցնող նեղ մուգ զոլ, որն այս տեսակի նախշի առավել գրավիչ հատվածն է:
Ծոծրակային վահանիկների հետին ծայրից դեպի պարանոցը տարածված է խոշոր խալերի, հաճախակի միաձուլված, մեկ զույգ: Ստորին ծնոտի արջևի հատվածը կրում է բազմաթիվ մանր մուգ խալեր:
RU: Он носдри до шеи тянется темная тонкая черта, проходящая через нижнюю половину глаза. Эта черта – наиболее примечательная часть узора Обыкновенной медянки. Темя несет пару часто сливающихся пятен, которые также явщяются наиболее крупными пятнами узора спины Обыкновенной Медянки. Нижная челюсть и подбородок имеют светлый фон но несум множество темных пятнышек.
ЕN: Lateral sides of the head carry dark line starting at the nostril, crossing the lower three quarters of eye, and ending at the base of the neck. The facial pattern is the most prominent portion of the pattern of the Common Smooth Snake. Occipital region carries a pair of dark blotches, which often join together. These blotches are also the largest blotches of the entire body of this snake. Pattern of the lower jaw consists of multiple small dark dots on the light background.
AM: Մեջքի նախշը անշուգ է: Այն կազմված է 4-6 երկայնակի շարք կազմող մանր մուգ խալերից: Ամենախոշոր ու նկատելի խալերը տեղադրված են միջնագծի երկու կողմերում ու կազմում են զույգեր: Տեղ-տեղ մեջքի խալերի զույգերը իրար ձուլվելով առաջացնում են ավելի լայն ու նեղ մեջքային խալեր: Առավել խոշոր խալերը գտնվում են գլխի ու պարանոցի հատվածում:
Որովայնային մակերեսն ունի մուգ գունավորում: Փորի վահանիկները ունեն մուգ կենտրոնական հատվածներ ու ավելի բաց կողմնային եզրեր:
RU: Спинной узор непригляден. Он состоит из мелких темных пятен образуюших 4-6 продольных рядов. Наиболее крупные пятна образуют два параллельных ряда вдоль срединной линии. Размер пятен уменьшается в направлении от шеи до хвоста.
Брюшная поверхность темная, особенно от скопления темных точек дволь срединной линии.
EN: Dorsal pattern is modest. It consists of small blotches which form 4-6 longitudinal rows. The largest blotches form a pair of rows just next to the midline and parallel to it. Occasionally pairs of these blotches join each other and form a little bit larger, narrow transverse blotches. The size of blotches decreases from neck to tail.
Ventral surface is dark and carries a pattern composed of the cloud of small dark dots along the midline.
Թեփուկավորումը / Щиткование / Scalation
AM: Պղնձօձի մարմնի բոլոր թեփուկները հարթ են ու փայլուն: Ճակատային վահանիկը ավելի լայն է քան վերնաջքայինները: Մարմնի միջին հատվածում թեփուկները ձևավորում են 19 երկայնակի շարքեր: Փորի վահանիկները օժտված են կողմնային ծալքերով: Նախհետանցքային վահանիկը բաժանված է, կամ հազվադեպ ամբողջական: Պոչի վերին մակերեսը կրում է լայն թեփուկների մեկ շարք:
RU: Чешуйки спины гладкие и блестящие, словно лакированные. Ноздря прорезана между двумя щитками. Лобовой щиток шире надглазничных. Теменные щитки широкие. В середине туловища 18 продольных рядов чешуй. Поверхность хвоста несет ряд широких чешуй. Брюшные щитки снабжены латеральными складками – гребнями. Анальный щиток обычно разделен, иногда цельный.
EN: Dorsal scales are smooth and shiny. The nostril is cut between two scales. Frontal shield is wider than infraorbitals. Occipital shield are wide and spread to the sides of the head. There are 18 rows of dorsal scales at mid-body. Midline scales of the tail are wider than lateral tail scales. Ventral shields form lateral ridges. The anal scute is normally divided or rarely joint.
Նման տեսակներն ու տարբերակիչ առանձնահատկությունները / Сходные виды и отличительные признаки / Similar Species and Distinctive Features 4
AM: Անդրկովկասյան սահնօձից հստակ տարբերվում է բաց գույնի ստորին ծնոտով, քթանցքից սկսվող մուգ գծով ու ցայտուն բաց միջնագծի բացակայությամբ ու մարմնի մեջ տեղում թեփուկների 18 երկայնակի շարքերով:
Համատեղ բնակվող Ջրային օձերից (Natrix tessellata, Natrix natrix ssp.) ու Իժերից (Pelias eriwanensis, Pelias darevskii) տարբերվում է հարթ ու փայլուն թեփուկներով, գլխի վահանիկների քանակով, չափով ու ձևով, ինչպես նաև ու ավելի նեղ մարմնով:
Շմիդտի սահնօձից ու Հայկական Էյրենիսից, որոնք կարող են ունանել նմանատիպ նախշ տարբերվում է մուգ գույնի փորով, ինչպես նաև թեփուկավորման առանձնահատկություններով:
RU: От Закавказского Полоза отличается светлой окраской нижней челюсти, лицевой полосой начинающейся от ноздри, а также меньшим числом продолных рядов чешуек в середине туловища (18):
От совместно обитающих Ужей (Natrix ssp.) и Гадюк (Pelias ssp.) отличается гладкими чешуйками спины, широкими теменными щитками, и особенностями узора и щиткования.
От Полоза Шмидта и Армянского Эйрениса, медянка отличается темной окраской брюшной поверхности и особенностями щиткования.
EN: Smooth snake can be confused with syntopic Caucasian Ratsnake (Zamenis hohenackeri), Water snakes (Natrix natrix & Natrix tessellata), and shield headed vipers (Pelias eriwanensis and Pelias darevskii).
As opposed to the Smooth Snake the Caucasian Ratsnake has black chin and lower jaw, facial lines starting from eye, and not from nostrils, and higher number of scales at mid-body (21-25). Water snakes and Vipers are different by rough keeled scales, absence of ventral ridges and peculiarities of pattern and scalation presented in relevant species accounts.
Schmidt’s Racer and Armenian Eirenis, have patterns composed of small saddles forming longitudinal rows, but are different by light coloration of the belly, and peculiarities of patterns and scalation presented in their relevant species accounts.
References: 4
Օգտագործված Գրականությունը / Использованная Литература / References 4
Агасян, А.Л. 1996. Фауна Змей Армении и Нахичеванского Региона. Дисс. Канд. Био. Наук. Институт Зоологии, НАН РА 286 с.
Arakelyan, M.S, Danielyan, F.D., Corti, C., Sindaco, R., Leviton, A. Herpetofauna of Armenia and Nagorno-Karabakh. SSAR. 2011. 154 pp.
Даревский И.С. 1957. Фауна Пресмыкаюшихся Армении и ее зоогеографический Анализ. Дисс. Канд. Биол. Наук. Зоол. Инст. АН Арм. ССР. 450 с.
Հայաստանի Բնաշխարհ, Ընտանեկան Հանրագիտարան Մատենաշար: Խմբագիրներ: Ռ.Մ. Մարտիրոսյան, Հ.Մ. Այվազյան, Մ.Ս. Ադամյան, Գ.Վ. Ալեքսանյան, Վ.Ս. Աստվածատրյան, Վ.Բ. Բարխուդարյան, Ա.Մ. Բարսեղյան, Է.Ս. Գաբրիելյան, Ա.Ա. Գալոյան, Վ.Պ. Հակոբյան, Լ.Վ. Հարությունյան, Խ.Ե. Նազարյան, Ռ.Տ. Ջրբաշյան, Ֆ.Ս.Սարգսյան, Լ.Վ. Վալեսյան, Լ.Լ. Օսիպյան, Պ.Գ. Ալոյան, Ֆ.Մ. Աղամալյան, Ս.Ս. Արմաղանյան, Ս.Ա. Բալոյան, Ն.Ց. Գաբրիելյան, Տ.Լ. Թադևոսյան, Հ.Մ. Խաչատրյան, Ա.Վ. Խոյեցյան, Ռ.Ս. Մկրտչյան, Բ.Պ. Մնացականյան, Է.Գ. Յավրույան, Ս.Գ. Նանագուլյան, Վ.Խ. Պողոսյան. Հայկական Հանրագիտարան Հրատարակչություն, Երևան, 2006. 692 էջ:
Եղիազարյան Է.Մ., Եղիազարյան, Ս.Ս., Դանիելյան, Ֆ.Դ. 2005 Սողուններ. Երևանի Պետական Մալասարանի Հրատարակչութույն, 143 էջ:
Հոմանիշներ/Синонимы и Альтернативные наименования/Synonyms 4
Սովորական Պսակաօձ
Fuentes y créditos
- (c) Yannick Chittaro, algunos derechos reservados (CC BY-NC-SA), http://www.flickr.com/photos/9607640@N07/2486998046
- (c) Tigran Tadevosyan, todos los derechos reservados, subido por Tigran Tadevosyan
- Adaptado por Tigran Tadevosyan del trabajo de (c) Wikipedia, algunos derechos reservados (CC BY-SA), http://en.wikipedia.org/wiki/Coronella_austriaca
- (c) Tigran Tadevosyan, algunos derechos reservados (CC BY-SA)
